АХБОР (64)
ПОЛГОДА СОЗИДАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
По насыщенности событиями, ярким инициативам, созидательным шагам и культурным проявлениям первое полугодие 2019 года для всего сообщества таджикистанцев, в том числе для ТОДКС, было особенным. Говорят, каким будет год - судят по весне. Наврузовские торжества в светоносном Нуреке, яркий многотысячный Фестиваль и Международный Форум, посвященный межкультурному диалогу и туризму в столице - всё это словно послужило знамением, предвестником других важных событий в жизни нашей Республики.
Очередной, пятый Саммит - Совещания по взаимодействию и мерам доверия в Азии (СВМДА) стал одним из самых значимых политических событий года в мировом масштабе.
Душанбинский Саммит, встреча на высшем уровне как предвидели все и отметили в Секретариате СВМДА, действительно придал импульс достижению новых целей и изучению новых путей решения существующих и возникающих вопросов, представляющих коллективный интерес для государств - членов СВМДА и продолжения осуществления мер укрепления доверия и превращения Азии в гармоничный регион с прочным миром и процветанием посредством всеобъемлющего и углубленного диалога.
Мы горды, что благодаря принятию Таджикистаном председательства СВМДА, Душанбе в очередной раз стал центральной площадкой для принятия важных политических и экономических решений мирового и регионального масштаба.
Сегодня СВМДА включает 27 государств-членов, которые охватывают около 90% территории и населения континента, 8 стран и четыре международные организации, в том числе ООН, которые имеют в нём статус наблюдателей.
Со многими входящими в СВМДА странами у нас в составе ТОДКС действуют отдельные общества дружбы, которых Душанбинский саммит вдохновил на более углубленное сотрудничество, потому как в деле укрепления дружбы и взаимопонимания, особенно повышения меры доверия между странами велика роль общественной дипломатии, цель которой направлена на сближение народов. В этом плане Президиум ТОДКС и наши подразделения, возглавляемые академиками, членкорами АН, ректорами вузов и другими видными людьми, имеют большой опыт.
ТОДКС участвовало в комментариях к авторской статье Председателя КНР г-на Си Цзиньпина, опубликованного в канун его государственного визита в Таджикистан на сайте НИАТ «Ховар» и в «Народной газете» - интервью заместителя Председателя ТОДКС Мушаррафы Шариповой для новостного канала CCTV Государственного телевидения КНР и газета «Жэньмин Жибао». С ней и с главным редактором журнала «Дусти» Мавлюдой Шариповой имели обширную беседу также корреспонденты государственной «Молодёжной газеты», китайского журнала «Наука и жизнь», журналисты «LEGAL DAILY».
Участие ТОДКС в презентации книги «Си Цинпинь о государственном управлении» в переводе на таджикский язык тоже можно отнести к успехам нашей организации.
Почитание священной памяти участников и жертв ВОВ - одна из главных тем мирового сообщества, людей доброй воли и наших, ежегодно провидимых совместно с Россотрудничеством мероприятий. На мероприятиях, посвященных 75-летию снятия Ленинградской блокады, 30-летию вывода ограниченного континента советских войск из Афганистана; участие в акции «Свеча памяти», пришедшие на первое полугодие, достойный особого упоминания.
Дни Австрии в Таджикистане, организованное ТОДКС и ОД «Таджикистан – Германия при поддержке Посольства Австрии в Таджикистане (резиденция в г. Нур-Султан РК) и Министерства образования, науки и исследований Республики Австрия явились яркой страницей в культурной жизни республики и в вопросе укрепления таджикско-австрийских взаимосвязей.
Из заметных достижений полугодия хотел бы отметить участие наших представителей в работе IV-го Форума сотрудничества Китая и республик ЦА и подписание Соглашения о сотрудничестве между КНОДЗ и ТОДКС сроком на пять лет, что призвано способствовать более тесному и плодотворному сотрудничеству между нашими родственными организациями.
Все Общества дружбы в течении полугодия вели свою деятельность в меру своих возможностей. Среди них ОД «Таджикистан – Россия», как всегда работало более плодотворно. Благо, много юбилеев великих людей пришлись на этот период, и этим подразделением они были отмечены достойно и весомо.
Культуре и образовательные взаимосвязи были осуществлены также на базах Обществ дружбы «Таджикистан – Япония» в РТСУ и «Таджикистан – Узбекистан» в ТГМУ им. А. Сино и ТГПУ им. С. Айни.
Сотрудничество с партнёрами – Центром Конфуция при ТНУ, Культурными Центром «Бактрия», Литературными фондом С. Айни – сопряженные с ним события тоже нашли отражение в данном выпуске «Дусти».
Читатели, ознакомившись с данным номером журнала, убедятся, что первая половина текущего года действительно отмечена интересными событиями, созидательной деятельностью ТОДКС и его подразделений.
Председатель Президиум ТОДКС
Сайдулло Хайруллоев
Журнал «Дусти» № 2, 2019
Рӯзҳои фарҳанги Австрия дар Тоҷикистон анҷом ёфт
Робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон ва Австрия, ки ҳанӯз соли 1972 бо бародаршаҳр эълон шудани Душанбе ва Клагенфурт оғоз шуда буд, ҳамон замон «Пули дӯстӣ» унвон гардида, ҳанӯз соли 1989 аз ҷониби Ҳукумати шаҳри Душанбе дар маркази ин вилоят ҳамчун рамзи дӯстӣ чойхонаи миллӣ бо намунаҳои олии ҳунари кандакории тоҷикон сохта ва бо тамоми таҷҳизоташ тақдим гардида буд.
Баъдан муносибати дӯстонаи Тоҷикистону Австрия дар даврони истиқлол, аз замони барқарор шудани робитаҳои дипломатии байни ин ду давлат густариш ёфта, мазмуну мундариҷаи навро касб кард.
Рӯзҳои фарҳанги Ҷумҳурии Австрияро, ки 22 - 24 май бо ибтикори Сафорати Австрия дар Тоҷикистон (қароргоҳаш дар шаҳри Нур-Султони Қазоқистон), Вазорати маориф, илм ва таҳқиқоти Ҷумҳурии Австрия дар ҳамдастӣ бо Ҷамъияти дӯстӣ ва робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ дар шаҳри Душанбе баргузор гардиданд, метавон идомаи ҳамин анъанаи қариб 50 -солаи ин ду кишвар номид.
Дар доираи силсилаи чорабиниҳои маърифатию омӯзишӣ (дар ДДПТ ба номи С.Айнӣ) ва фарҳангӣ, ки тӯли се рӯз давом карданд, рӯзи аввал, дар толори Хонаи синамои «Зебунисо»-и шаҳри Душанбе бо баромади худ ҳусни оғоз бахшидани ифтитоҳи ин Рӯзҳо аз ҷониби Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Австрия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷаноби Герхард Сайллер ва намоиши филми бадеии австриягии «Муҳоҷират» (муҳтавои филмро шаҳрванди Австрия Бетина Сайлер нақл кард) хотирмон буд.
Рӯзи дуввум дар Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С.Айнӣ намоиши мусаввараҳои рассоми машҳури австриягӣ Густав Климт барпо гардид, ки дӯстдорони зиёди санъати тасвириро дар ин даргоҳи маърифат ҷамъ овард.
Баъди суханронии ҷаноби Герхард Сайллер муовини Раиси Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Мушаррафа Шарипова аз таърихи муносибатҳои тарафайн ва ҳамкорӣ бо Сафорати Австрия, фаъолияти Ҷамъияти дӯстии «Тоҷикистон – Германия» нақл карда, намояндагони корпуси дипломатӣ ва дигар меҳмонони олиқадрро хайрамақдам гуфт.
24 май дар толори Иттифоқи композиторони Тоҷикистон чорабинии хотимавии Рӯзҳо - консерти мусиқии классикӣ барпо гардид, ки он бо барандагии мусиқашиноси варзида, доктори илм, мудири шӯъбаи санъатшиносии Академияи илмҳои Тоҷикистон Аслиддин Низомов ҷараён гирифта, тарбиятгирандагони Мактаб-интернати махсуси мусиқии ба номи Миратулло Атоеви шаҳри Душанбе ва Коллеҷи ҷумҳуриявии санъати ба номи А. Бобоқулов асарҳои Мотсарт, Брамс, Шуберт, Глюк ва ғайраро иҷро намуданд.
Сӯҳбати хеле пурмуҳтавои А. Низомов дар атрофи иртиботи Австрия бо Тоҷикистони имрӯза ҳанӯз дар асри 19, тавлиди жанри «валс», таҳаввули он, ворид шуданаш ба Русия ва аз он ҷо ба Осиёи Миёна, аз ҷумла Тоҷикистон, писанди ҳамагон омада, садо додани валсҳои «Мепарварам» дар иҷрои Тӯҳфа Фозилова, «Бихандад лола бар саҳро» дар иҷрои Лола Азизова, «Эй сорбон» дар иҷрои Зафар Нозимов, ва махсусан, садои танбӯр дар иҷрои Муродҷон Эшонқулов барои аҳли нишаст хеле дилписанд буд.
Дар ду маҳфили Рӯзҳои Австрия муовини Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Зевар Давлатзода иброз дошт, ки ин иқдоми ҷониби Австрия ва Ҷамъияти дӯстӣ ва робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ барои муаррифии фарҳанги ғании якдигар, баҳамворидшавии фарҳангҳо муҳим буда, дар рушди муносибатҳои гуногунҷабҳаи ду кишвар саҳми босазо мегузорад.
Мо муътақид бар онем, ки робитаҳои судманду фарогир барои рушду тавсеа майдони васеъ доранд ва мо ба инкишофи ҳамкориҳои густурда дар самтҳои мавриди таваҷҷуҳи тарафайн, аз ҷумла сиёсӣ, иқтисодӣ, илмию техникӣ ва фарҳангӣ манфиатдорем.
Дар маҳфил намояндаи Сафорати Федератсияи Русия дар Тоҷикистон, омӯзгорон аз Австрия, меҳмонон аз шаҳри Ижевски ФР, шахсиятҳои номдори ҷумҳурӣ ва аҳли санъат ҳузур доштанд.
Чорабиниҳо тариқи телевизиони «Синамо» манзури бинандагон гардид.
Натиҷагирии аз фаъолияти ҳисоботи солонаи Раёсати Ҷамъияти дӯстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ дар соли 2018
13 феврали соли 2019 дар идораи Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї (минбаъд ЉДРФТ) љаласаи њисоботии солонаи Раёсати Љамъияти мазкур барои соли 2018 баргузор гардид.
Нишасти мазкур тањти раисии Раиси Раёсати ЉДРФТ Сайдулло Хайруллоев сурат гирифта, дар он масъулони Намояндагињои ЉДРФТ дар вилоятњо, раисон ва намояндагони Љамъиятњои дўстї бо кишварњои алоњидаи дар доираи ЉДРФТ фаъолияткунанда иштирок доштанд.
Аз љумла Раиси Раёсат Сайдулло Хайруллоев, муовини Раиси Раёсат Мушаррафа Шарипова, котиби Раёсат Файзулло Тиллоев, сармуњаррири маљаллаи «Дўстї» Мавлуда Шарифова, сармутахассис Ибод Ѓафуров, намояндагињои ЉДРФТ дар вилояти Хатлон Латофат Шарипова, дар вилояти Суѓд Нодирљон Солиљонов, аз Љамъиятњои дўстии назди ЉДРФТ фаъолияткунанда раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Њиндустон» Њабибулло Раљабов, муовини раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Хитой» Восиева Рухшона, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Германия» Хайрулло Сайфуллоев, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Афѓонистон» Ќосимшо Искандаров, муовини раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Россия» Мењринисо Наѓзибекова, котиби масъули Љамъияти дўстии «Тољикистон – Туркия» Машњура Вазирова, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Эрон» Мирзо Муллоањмадов, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Ќирѓизистон» Мирзо Шукурзода, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Ќазоќистон» Абдусаттор Нуралиев, котиби масъули Љамъияти дўстии «Тољикистон – Ќазоќистон» Каиржан Ќурбонова, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Куба» Љўра Латипов, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Франсия» Соќибой Султонов, ва намояндагони дигар љамъиятњои дўстии алоњида иштирок доштанд.
Љаласаро Раиси Раёсати ЉДРФТ Сайдулло Хайруллоев ифтитоњ намуда, њозиронро бо масъалањои љаласа, ки аз «Њисоботи солонаи Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї дар соли 2018», «Муњокима ва тасдиќи наќшаи кории Раёсати ЉДРФТ барои соли 2019», «Баромади намояндагї дар вилоятњо ва раисони Љамъиятњои дўстї бо кишварњои алоњида» иборат буд, шинос намуд.
Сайдулло Хайруллоев дар суханронии худ таъкид карданд: «Дар давраи њисоботї Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї вазифањои оинномавии худро иљро намуда, намояндагињои он дар вилоятњо, љамъиятњои дўстии алоњида дар нињодњо босамар фаъолият бурданд ва ба Раёсат њисоботњои хешро пешнињод карданд.
Дар доираи баргузории чорабинињои гуногуни соли 2018 ба љињати сазовор ва дар сатњи баланд истиќбол намудани Рўзи Вањдати миллї, Истиќлолияти давлатї ва Соли рушди сайёњї ва њунарњои мардумї ањамияти хос дода шуд.
Бахшида ба Паёми Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ба Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон дар худи идораи Љамъияти дўстї, инчунин дар баъзе Љамъиятњои дўстии назди он ва баъзе марказњои миллию фарњангї бо кўшиши масъулони ташкилот љаласањо доир гаштанд.
Раёсати Љамъияти дўстї дар давраи њисоботї фаъолияташро чун њамеша дар њамкории зич бо маќомоти иљроияи њокимяти давлатии марказї ва мањаллї, вазоратњо, муассисањои илмиву таълимї ва фарњангї пеш бурд. Чорабинињои калон, аз љумла, форуми љамъиятњои дўстї ва фестивали дўстии љавонони тољик ва хориљї, ки анъанавї шудааст, якљоя бо Намояндагии Росструдничество ва дигар шарикон амалї гардид ва мо аз онњо барои њамкории судманд хеле миннатдор њастем.
31 январи соли 2018 дар бинои пештараи Љамъияти дўстї љаласаи њисоботии солонаи Раёсат баргузор ва наќшаи кории умумї барои соли 2018 тасдиќ гардид, ки аксарияти Шумо шоњиди он будед.
Дар чорабинињои мо иштирок кардани сафирон ва намояндагони корпусњои дипломатї ифодагари арзи эњтироми онњо нисбати фаъолияти пурсамари мост.
Ташаккур ба раисони љамъиятњо, масъулони намояндагињои Љамъияти дўстї дар вилоятњо ва роњбарони муассисањое, ки дар нињодашон љамъиятњои дўстии алоњида фаъолият мебаранд. Инчунин ташаккур ба сарварони обшинањои миллї, ки ваќти худро дареѓ надошта, якљоя бо мо кори дипломатияи мардумиро пеш мебаранд.
Соли гузашта бо сабабњои молиявї таљлили 60-солагии таъсис ёфтани Љамъияти дўстї дар назар буд, имсол насиб бошад дар наќшаи корї гирифта шудааст.
Дар давраи њисоботї Раёсати Љамъияти дўстї, намояндагињои он дар вилоятњо, љамъиятњои дўстии алоњида, марказњои фарњангии ташкилотњои аќаллиятњои миллї кори худро дар асоси наќшаи чорабинињо ба роњ монданд. Њисоботи худи Раёсати Љамъияти дўстї, намояндагињои он дар вилоятњо, раисони љамъиятњои алоњида шунида мешавад.
Дар охир ќайд намудан зарур аст, ки Раёсати Љамъияти дўстї ва робитањои фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї, намояндагињо ва љамъиятњои алоњида њамаи чорабинињои асосии барои соли 2018 ба наќша гирифташударо иљро намуда, илова бар он чандин чорабиниву иќдоми назарраси пурракунандаи вазифањои оинномавии ташкилотро ба љо оварданд ва имрўз ин фаъолият аз љониби њозирон бањогузорї мешавад».
Сипас, муовини Раиси Раёсати ЉДРФТ Мушаррафа Шарипова дар назди њозирон аз натиљаи фаъолияти яксолаи Раёсати ЉДРФТ дар соли 2018 гузориш дод.
Инчунин, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Њиндустон» Њабибулло Раљабов, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Афѓонистон» Ќосимшо Искандаров, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Эрон» Мирзо Муллоањмадов, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Куба» Љўра Латипов, раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Ќирѓизистон» Мирзо Шукурзода оид ба фаъолияташон дар соли 2018 маълумот доданд.
Дар љаласа наќшаи кории ЉДРФТ барои соли 2019 муњокима гардида, бо назардошти пешнињодњо тасдиќ карда шуд.
Хулоса, Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї њамчун ташвиќкунандаи сиёсати хориљиву дохилии давлат дар масъалаи муносиботи байналмилалї, дўстии халќњо ва равобити фарњангии байни онњо кори худро дар самти иљрои вазифањои оинномавї, пешрафти фаъолияти љамъиятњои дўстии дар доираи он амалкунанда, ќавитар гардонидани иртибот бо иттињодияњо ва марказњои миллию фарњангии аќаллиятњои миллї, густариши њамкорї бо сафоратњо, ташкилотњои байналмилалии муќими кишвар, шарикон, инчунин сафоратњои Тољикистон дар мамлакатњои дигар анљом медињад.
Маќсади асосии Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї ва дигар бахшњои дар вилоятњо ташкилёфта, тарѓиб ва ташвиќи дўстї, фарњанг, маданият ва расму оини миллии мардумони кишварњои хориљї дар Тољикистон ва аз кишвари мо дар хориљ мебошад. Яке аз њадафњои асосии ташкилот фаъолият дар доираи арзишњои миллию фарњангї ва дипломатияи мардумї аст.
Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї дар њамкории зич бо маќомоти иљроияи њокимяти давлатии марказї ва мањалї, ташкилотњои љамъиятию сиёсї, муассисањои илмиву фарњангї, ки фаъолияташон ба рушди робитањои байналмилалї нигаронида шудааст, амал менамояд.
Мулоқоти Сайдулло Хайруллоев бо Найтхарт Хёфер-Виссинг
12 декабри соли 2018 дар дафтари кории Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї (ЉДРФТ) Сафири Фавќулода ва Мухтори Љумњурии Федеративии Германия дар Љумњурии Тољикистон Найтхарт Хёфер-Виссинг пазирифта шуд.
Раиси Раёсати Љамъияти дўстї ва равобити фарњангии Тољикистон бо кишварњои хориљї Сайдулло Хайруллоев баъди хайрамаќдам, мењмонро бо таъриху таъиноти ташкилот ва вазифањои он шинос кард.
Дар љараёни мулоќот масоили њамкории ду кишвар дар самтњои гуногун аз љумла, дар рушди муносибатњои фарњангї – махсусан дар доираи фаъолияти Љамъияти дўстии «Тољикистон – Германия» мавриди баррасї ќарор дошт.
Сайдулло Хайруллоев дар охири суњбат изњор намуд, ки ба таъриху фарњанги мардуми тољик таваљљуњ зоњир кардани пажуњишгарони олмонї шоистаи тањсин аст ва њамкорињои пурсамари илмию фарњангї, бешак, ба суди мардуми њар ду кишвар аст.
Сафири Фавќулода ва Мухтори Љумњурии Федеративии Германия дар Љумњурии Тољикистон љаноби Найтхарт Хёфер-Виссинг аз фаъолияти Љамъияти дўстии «Тољикистон – Германия» самимона истиќбол намуда, онро омили асосї дар тањкими муносиботи Тољикистону Германия дар бахши илму омўзиш ва фарњанг маънидод карда ва омодагии Сафоратро дар масъалаи дастгирии иқдомњои Љамъияти мазкур баён дошт.
Сипас Сайдулло Хайруллоев риштаи суханро ба љонишини Раиси Раёсати ЉДРФТ Мушаррафа Шарифова дод. Номбурда иттиллоъ дод, ки дар Тољикистон Германия ва олмонињоро хуб мешиносанд; аз таърихи ќадимтаринаш сар карда то давраи шукуфоии иќтисодиаш дар асри Х1Х ва то даврони муосираш огоњанд. Махсусан умумияти њиндуаврупої дар мавзўи забоншиносии таърихї, бархурдор будани интеллигенсияи тољик аз дастовардњои санъату маданияти олмон ва адабиёти он ин қаробатро тақвият мебахшад, таъкид кард ў.
Дар фарљом М. Шарипова дар бораи маљалли «Дўстї» нашрияи ЉДРФТ, наќши он сухан карда, шумораи охирини онро, ки бештар ба мавзўи дўстии Тољикистон ва Ўзбекистон бахшида шудааст, ба мењмон пешкаш кард. Барои љаноби Найтхарт Хёфер-Виссинг, ки то омадан ба Тољикистон Сафири Германия дар Ўзбекистон буд, ин њадия љолиб буд. Баъди иттилоъдодан аз робитањои адабї, тарљумаи намунањо аз осори шоирони олмон ба тољики қироати порчаи манзум аз «Фауст»-и Гёте љаноби Сафирро хеле руњбаланд кард.
Раиси Љамъияти дўстии «Тољикистон – Германия», мудири кафедраи забонњои германию романии ДДОТ ба номи Садриддин Айнї Сайфуллоев Хайрулло оиди фаъолияти ин анљуман, иртиботи он бо Љамъияти дўстии «Германия – Тољикистон» (сарвараш Александр Њайзер), робитањо дар риштаи омўзишї, дар доирањои илмии ду кишвар; диди мубодилаи байни ДДОТ ба номи С. Айнї бо донишгоњњои Њалле Њумболти ва дигар муассисоти Германия, байни устодон, махсусан байни донишљўёни ду кишвар, ташрифи аспирантњои олмонї ба Тољикистон барои Сафир маълумоти матлуб буд.
Х. Сайфуллоев оиди ташрифи паёпайи пажўњишгарони Германия (бо мусоидати ЉДРФТ) бањри тадќиќоти илмї ва навиштани рисолањои илмї, алалхусус дар мавзўъи этнология, низ маълумоти дақиқ дод.
Баъдан Сафир ба саволњояш посухњо гирифт ва аз ташрифаш изњори ризоият кард.
Роњбарияти ЉДРФТ Сайдулло Хайруллоев ба љаноби Найтхарт Хёфер-Виссинг китоби мусаъвари «Пешвои миллат»-ро пешкаш кард.
Мулоќот бањри тањкими дўстї ва ќавитар гардонидани муносиботи тарафайн иќдоми муфид буд. Оид ба ин вохўрї дар маљаллаи «Дўстї» маълумот дарљ хоњад гашт.
Форуми VI-уми анҷуманҳои дўстӣ
Дар таърихи 7 декабри соли 2018 бо ташаббуси Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ (ҶДРФТ) якҷоя бо Намояндагии Россотрудничество дар Тоҷикистон ва бо дастгирии Сафорати Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Форуми VI-уми анҷуманҳои дўстӣ дар мавзўъи «15-сол дар хидмати дўстӣ ва пешбурди ѓояҳои дипломатияи мардумӣ» (бахшида ба 15-солагии таъсисёбии маҷаллаи «Дўстӣ») доир гардид.
Дар кори Форуми мазкур намояндагони корпусҳои дипломатӣ, аъзои Раёсат ва фаъолони ҶДРФТ, роҳбарони Ҷамъиятҳои дўстии алоҳидаи назди ҶДРФТ фаъолияткунанда, роҳбарону аъзои иттиҳодияҳо ва марказҳои фарҳангии ақаллиятҳои миллии муқими Тоҷикистон, аҳли зиё, донишҷўёни мактабҳои олии шаҳри Душанбе, хабанигорон ва дигарон иштирок доштанд.
Чорабиниро Раиси Раёсати ҶДРФТ Сайдулло Хайруллоев ифтитоҳ намуда, ҳамагонро бо ин рўйдоди муҳим самимона табрик намуд. Таъкид кард, ки ташкил намудани Форуми анҷуманҳои дўстӣ, конфронсҳои илмиву амалӣ, ки бо ташаббуси ҶДРФТ, Сафорати Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Намояндагии Россотрудничество дар Тоҷикистон баргузор мешаванд, барои таҳкими дўстӣ ва бародарии халқу миллатҳои гуногуни муқими Тоҷикистон ва берун аз он мусоидат менамоянд.
Сипас Роҳбари Намояндагии Россотрудничество дар Тоҷикистон Вождаев Михаил Валерйевич иброз дошт, ки баргузории Форуми мазкур ба ҳукми анана даромада, барои ҷомеаи имрўза махсусан муҳим арзёбӣ мешавад ва ба ҷавонон имкон медиҳад, аз таъриху фарҳанг ва тамаддуни халқу миллатҳои гуногун аз наздик ошноӣ пайдо кунанд. Аз Раёсати ҶДРФТ сипосгузор буд, ки чунин чорабиниҳоро доир менамояд.
Баъдан, Сафири Фавқулода ва Мухтори Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Игор Семёнович Лякин-Фролов суханронӣ намуд. Зимни баромади худ ба фаъолияти ҶДРФТ таҳти роҳбарии Сайдулло Хайруллоев баҳои баланд дода, ҳамзамон таъкид кард, ки ҶДРФТ дар тақвияти ҳамкориҳои байналмилалӣ, фароҳам овардани шароит барои қаробати қавму миллатҳои гуногун, боз намудани роҳи муколамаи сулҳ ва рушди Ҷомеаи шаҳрвандӣ нақши арзанда дорад. Дар охири суханрониаш барои саҳми маҷаллаи «Дўстӣ» дар таҳкими дипломатияи мардумӣ доштан ва 12 сол сардабири маҷаллаи мазкур буданаш ба Шарипова Мушаррафа Ифтихорномаи Сафорати Федератсияи Россия дар Ҷумҳурии Тоҷикистонро супорид.
Сипас, муовини Раиси Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Мушаррафа Шарипова оид ба таърихи таҳаввулот ва муҳтавои маҷаллаи «Дўстӣ» маърўза кард.
Баъдан, дар Форум мушовири Дастгоҳи иҷроияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба масъалаҳои иҷтимоӣ ва робита бо ҷомеа Абдуллозода Масрур, Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Қазоқистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Сейтимов Нурлан Мусатаевич, Сафири фавқулода ва Мухтори Ҷумҳурии Озарбойҷон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Мамедзода Гасан Дилсуз оѓлу, академик, узви вобастаи АИ ҶТ, раиси Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Покистон» Кароматулло Олимов, муовини аввали Раиси Палатаи савдо ва саноати Ҷумҳурии Тоҷикистон Рустамова Манзура, роҳбари департаменти иттилоотиву таҳлилии Корхонаи воҳиди давлатии ширкати алюминийи тоҷик «ТАЛКО» Сатторов Игор, Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистон, аъзои Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Ҳиндустон» Майрам Исоева, раиси Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Куба» Ҷўра Латипов, референти ҶДРФТ дар вилояти Хатлон Латофат Шарипова, намояндаи Маркази миллӣ фарҳангии «Дуслик»-и тотору бошқирдҳои Тоҷикистон Мирхайдарова Таскира, муовини раиси Кумитаи сулҳу ризоияти милии Тоҷикистон Ҳамидова Ҳафиза ва дигарон суханронӣ намуданд.
Дар Форуми мазкур бахшида ба 15-солагии таъсисёбии маҷаллаи «Дўстӣ» намояндагони мақомот, муассисот ва ташкилотҳои гуногун табрикоташонро пешкаш карданд. Аз ҷумла табрикоти раиси вилояти Хатлон Д. Гулмаҳмадзода, иҷрокунандаи вазифаи раиси Вилояти Мухтори Кўҳистони Бадахшон Ёдгор Файзов, раиси ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ Убайдуллои Файзулло, раиси Палатаи савдо ва саноати Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҷумъахонзода Ҷамшед, факултети забонҳои хориҷии Донишгоҳи давлатии Бохтар ба номи Носири Хисрав, директори Осорхонаи таърихӣ – кишваршиносии вилотии «Авесто» Пиракова Г., Ректори Донишгохи давлатии Хуҷанд ба номи академик Б.Ғафуров Ҷамшед Ҷуразода, директорони Институти Конфутсийи назди Донишкадаи кӯҳӣ-металлургии Тоҷикистон Зафар Розиқов ва Чень Хунбин, сармуҳаррири рўзномаи «Согдийская правда» Исоқҷон Зокиров, директорони Институти Конфутсийи назди Донишгоҳи миллии Тоҷикистон Ҷия Ҷингфан ва Қосимов Фаррух, раиси Ҷамъияти дўстии «Кишварҳои Скандинавия – Тоҷикистон» Халил Абдулазиз (Шветсия), Рассоми халқии Тоҷикистон Раҳимҷон Ҳамдамов ба самъи ҳозирон расонида шуд. Аъзои Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Қазоқистон» Оспанова Нарима шеъри навэъҷоди худро бахшида ба маҷаллаи “Дӯстӣ” қироат кард. Дигар иштирокдорон таассуроти худро аз маҷалла ва Форуми анҷуманҳои дўстӣ ибрози ақида намуданд.
Дар анҷоми ҷаласаи Форуми VI-уми анҷуманҳои дўстӣ аз тарафи дастаи ҳунарии «Шифо»-и Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино (яке аз ниҳодҳои анҷуманҳои алоҳида) барои иштирокчиён вобаста ба мавзўи дўстӣ, сулҳу ваҳдат барномаи ҷолиби консертӣ пешкаш карда шуд. Дар охир хитойидухтари хурдакак Сумайя шеъри Фирдавсиро бомаҳорат қироат кард ва боиси аҳсани ҳозирин гашт.
Форуми анҷуманҳои дўстӣ дар рўҳияи бародариву рафоқат ва ифтихормандӣ баргузор гардида, аз ватани сулҳпарвари Тоҷикистон - хонаи умеди халқу миллатҳои гуногун, намоишдиҳандаи сиёсати хирадмандонаи Тоҷикистон дар масъалаи муносибати байни халқҳову давлатҳо зуҳур кард.
Иштироки Ҷамъияти дўстӣ дар намоишгоҳи байналмилалӣ
18 октябри соли 2018 дар Муассисаи давлатии «Китобхонаи давлатии бачагонаи ҷумҳуриявии ба номи М. Миршакар» Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» оғоз гардид, ки се рўз идома кард.
Зимни ифтитоҳи намоишгоҳи мазкур Вазири фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон Шамсуддин Орумбекзода изҳор дошт, ки имрўзҳо ҳар як халқу миллатро дар арсаи олам, пеш аз ҳама, бо китоб, таърих, фарҳанг ва адабиёташ мешиносанду эътироф мекунанд.
«Баъди ба Истиқлолияти давлатӣ расидани миллати тоҷик Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба таври ҳамешагӣ ба рушду нумўи соҳаи китобдорӣ таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамояд. Бо ҳидояти Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ин анъанаи неки ниёгон – эҳтироми китобу китобхонӣ идома ёфта, дар ин ҷода як зумра корҳои намоён анҷом пазируфтанд», - зикр намуд Вазири фарҳанги ҷумҳурӣ.
Дар намоишгоҳи мазкур ноширони дохилу хориҷи кишвар, аз ҷумла Комбинати полиграфии шаҳри Душанбе, Муассисаи давлатии нашриёти «Адиб», Муассисаи давлатии нашриёти «Ирфон», Пажўҳишгоҳи фарҳанг ва иттилоот, намояндагони Россия, Ҳиндустон, Туркия, Франсия, ИМА, Афғонистон иштирок намуда, китобҳои тозанашри худро ба намоиш гузоштанд.
Дар доираи намоишгоҳ ба фурўш гузоштани маводи чопӣ дар мавзўъҳои гуногун, китобҳои электронӣ, ҳамчунин намоиши дигар намудҳои маҳсулоти полиграфӣ, конфронси илмӣ-амалӣ, маҳфили шеъру суруд, муаррифии китобҳои тозанашр, барномаи консертӣ, суҳбатҳо ва мубодилаи афкор сурат гирифт.
Дар намоиш Шоири халқии Тоҷикистон, муаллифи Суруди миллӣ Гулназар Келдӣ иброз дошт, ки китоб дар ҳама давру замон сарчашмаи илму дониш ва равшангари роҳи ҳаёти инсонҳо будаву хоҳад монд.
Ҳадаф аз баргузории Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» ба намоиш гузоштани комёбиҳо ва дастовардҳои соҳаи табъу нашри миллӣ дар даврони истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҳамчунин тарѓибу ташвиқи мероси адабии мардуми тоҷик ва шиносоӣ бо адабиёти ҷаҳон, омўзиши таҷрибаи ҷаҳонии соҳаи табъу нашри китоб, истифодаи таҷҳизоти муосири полиграфӣ ва дигар маводи чопӣ мебошад.
Дар ҳамоиши фарҳангӣ муовини Раиси Раёсати Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ Мушаррафа Шарипова, кормандон Аъзам Мўсоев, Ибод Ғафуров, Мавлюда Шарипова, Файзулло Тиллоев, Аҳлиддин Исоев ва раисону фаъолони ҷамъиятҳои дўстии алоҳида иштирок доштанд.
Дар Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» маҷаллаи «Дўстӣ», маҷмўаи шеърҳои намояндагони ақалиятҳои миллӣ «Единство многообразия: Шагнув из времени во времена», китобҳоии «Ҳафт суфраи Наврўз» суфраи аввал маҷмўаи ашъор ва тасвирҳо, «Сухане чанд, аз робитаҳои ду сарзамини тамаддунофар» (Бахшида ба бистсолагии робитаҳо байни Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Халқии Хитой»), «Нахлистони тавҳид» (оид ба ашъори шоир ҷумъа Қувват), «Вахш эй сарчашмаи илҳоми ман» ва чанде аз асарҳои илмию бадеии фаъолони Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Эрон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Ҳиндустон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Казоқистон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Кирғизистон», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Германия», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Куба», Ҷамъияти дўстии «Тоҷикистон – Фаронса» ва дигарон ба намоиш гузошта шуданд.
Баъди Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» ба Муассисаи давлатии «Китобхонаи давлатии бачагонаи Ҷумҳуриявии ба номи М. Миршакар» шумораҳои гуногуни маҷаллаи «Дўстӣ», маҷмўаи шеърҳои намояндагони аќалиятҳои миллӣ «Единство многообразия: Шагнув из времени во времена», китоби узви фаъоли ҷамъият, шоир Ҷумъа Кувват «Нахлистони тавҳид» ва китоби корманди Ҷамъияти мазкур Аъзам Мўсоев «Вахш эй сарчашмаи илҳоми ман» тақдим шуданд.
Ҷамъияти дўстӣ ва равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои хориҷӣ барои иштироки фаъолона дар Намоишгоҳи ҳаштуми байналмилалии «Китоби Душанбе» бо Дипломи Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон сарфароз гардонида шуд.
